تله “کاری نداره، خودم انجامش میدم”⚠️
نوامبر 8, 2025
اگه اهل کار کردن با آدمها باشی چه تو فروش، چه پشتیبانی، چه مدیریت، یا حتی فقط تعاملات روزمره احتمالاً بارها تو موقعیتهایی قرار گرفتی که یکی جلوت شکایت کرده، اعتراض داشته یا یه حرفی زده که میتونست کل حال و هوای گفتگو رو خراب کنه. اینجاست که یه تکنیک حرفهای میتونه واقعاً بازی رو عوض کنه.
یکی از جذابترین و کاربردیترین روشهایی که تو سالهای اخیر سر زبونها افتاده، تکنیک ماهی گندیده یا همون Dead Fish Technique هست. اسمش شاید خندهدار باشه، ولی تاثیرش تو ارتباطات کاملاً جدیه! این تکنیک کمک میکنه هم تنش گفتگو رو کم کنی، هم اثرگذاری حرفت رو بیشتر کنی، هم لِول حرفهای بودنت بالا بره.
- بیشتر بخوانید: تله “کاری نداره، خودم انجامش میدم”⚠️
تو این مقاله، با یه زبان کاملاً ساده و دوستانه میریم سراغ این تکنیک، داستانش، نحوه اجرای درستش، کاربردهاش و مثالهای واقعیاش. یه جور مقالهای که هم برای آدم تازهکار خوبه، هم برای کسی که در حد مدیر و مذاکرهکننده حرفهای کار میکنه.
تکنیک ماهی گندیده چیه؟
تصور کن یکی وسط بحث یه «حرف منفی» بزنه. انگار یه ماهی گندیده پرت کرده وسط میز. معمولاً آدمها چی کار میکنن؟ سریع گارد میگیرن، بحث میکنن، عصبی میشن یا توجیه میارن. یعنی ناخودآگاه باعث میشن اون «بوی بد» بیشتر پخش بشه.
اما تکنیک ماهی گندیده میگه:
هیچ واکنش احساسی نشون نده. موضوع رو بپذیر، خنثی کن و خیلی آروم بحث رو به مسیر درست برگردون.
یعنی تو در ظاهر «میپذیری»، اما درواقع داری کنترل کامل مکالمه رو در دست میگیری.
چرا این تکنیک انقدر جواب میده؟
۱. انرژی منفی رو از بین می بره
وقتی اعتراض طرف مقابل رو میپذیری، اون انرژی اولیه که با خودش آورده خیلی سریع خنثی میشه.
۲. سطح حرفه ای بودنت رو بالا نشون می ده
مخصوصاً تو فروش، پشتیبانی یا مدیریت… وقتی آروم، سنجیده و بدون تنش حرف میزنی، طرف حس میکنه با یه آدم کاملاً مسلط طرفه.
۳. باعث می شه طرف مقابل احساس شنیده شدن داشته باشه
چیزی که اکثر آدمها میخوان!
۴. جلوی جنگ و دعوا رو می گیره
لحظهای که تو وارد واکنش احساسی میشی، بازی تمومه. اما با این تکنیک از همون اول فضا رو مدیریت میکنی.
فلسفه روان شناسی پشت ماجرا
تکنیک ماهی گندیده کاملاً اتفاقی کار نمیکنه سه اصل مهم پشتشه:
✔ اصل خلعسلاح
طرف انتظار دعوا داره، اما تو خنثی جواب میدی در لحظه خلع سلاح میشه.
✔ اصل درک شدن
وقتی حرفش رو تأیید میکنی، حس میکنه فهمیده شد.
✔ اصل کاهش تنش
یه اعتراض وقتی شدید میمونه که تو هم بهش شدت بدی. تو اینجا شدت رو میگیری.
چطور این تکنیک رو اجرا کنیم؟ (مدل ۳ مرحلهای)
مرحله ۱: تأیید خنثی
قرار نیست بگی «آره، من مقصرم».
قراره با یه جمله آروم و منطقی فضا رو کنترل کنی.
مثل:
- «درکت میکنم.»
- «میفهمم که این حس رو داشتی.»
- «بله، طبیعیه که همچین سوالی براتون پیش بیاد.»
این یعنی: من تنش نمیگیرم.
مرحله ۲: باز کردن مسیر منطقی گفتگو
اینجا باید بحث رو ببری سمت تحلیل، نه احساس.
مثلاً:
- «بذار دقیقترش رو بررسی کنیم.»
- «یه لحظه نگهدار ببینیم دقیقاً چی شده.»
- «بیایید مرحلهبهمرحله چک کنیم.»
مرحله ۳: هدایت به سمت راهحل
این مرحله نتیجهسازه.
- «راهکارش به نظرم اینه…»
- «اگه اینجوری عمل کنیم، مشکلتون حل میشه…»
- «بیایید این راه رو با هم امتحان کنیم…»
کلیت تکنیک همینقدر سادهست، ولی اثرش فوقالعاده قویه.
مثال های واقعی و کاربردی
۱. فروش و بازاریابی
مشتری: «قیمتتون خیلی بالاست!»
فروشنده حرفهای:
«کاملاً درسته، خدمات ما ارزون نیست. معمولاً مشتریهامون بهخاطر کیفیت و نتیجه نهایی انتخابمون می کنن. اجازه بده بگم دقیقاً چه چیزهایی شامل این هزینه می شه…»
این یعنی:
نه جنگ!
نه توجیه!
نه دفاع بی جا!
۲. مشتری ناراضی
مشتری: «پشتیبانیتون همیشه دیر جواب میده.»
پاسخ درست:
«حق دارین ناراحت بشین. بعضی وقتا حجم درخواستهای ما بالا میره. همین الان بررسی میکنم ببینیم چطور میتونیم سریعتر این مورد رو حلش کنیم.»
۳. مدیر و کارمند
کارمند: «این پروژه بی نظمه!»
مدیر حرفهای:
«ممکنه اینطور دیده بشه، بیا با هم چکش کنیم تا ببینیم کجاها ابهام داشته.»
کجاها نباید از این تکنیک استفاده کرد؟
این قسمت خیلی مهمه پس باید بخونیدش:
❌ وقتی طرف مقابل بی احترامی می کنه
❌ وقتی پذیرش باعث سوءاستفاده می شه
❌ وقتی نیاز به یه «نه قاطع» داری
❌ وقتی موضوع امنیتی یا بحرانیه
این تکنیک برای گفتگوهای روزمره، حرفهای و اعتراض هاست برای دعواهای بی منطق.
حالا چطور این مهارت رو تو خودمون تقویت کنیم؟
۱. تمرین مکث ۲ ثانیه ای
این مکث کوچک باعث می شه مغز منطقی وارد کار بشه و با عجله تصمیم نگیره.
۲. آماده داشتن چند جمله خنثی
مثل:
- «منظورتون رو می فهمم.»
- «بله، ممکنه این حس ایجاد بشه.»
- «بذارین با هم بررسی کنیم.»
۳. روی خودکنترلی کار کردن
اجرای تکنیک زمانی کار می کنه که تو درگیر احساسات نشی و منطقی تصمیم بگیری.
کاربردهای تکنیک ماهی گندیده در دنیای کسب و کار
۱. بازاریابی محتوایی
این تکنیک حتی تو متن نویسی هم جواب می ده!
مثلاً:
«ممکنه فکر کنید سئو خیلی زمان بره… و راستش حق دارید! اما…»
با همین یک جمله مخاطب:
- حس می کنه فهمیده شده
- مقاومتش کم می شه
- آماده پذیرش ادامه متن می مونه
۲. مذاکرات تجاری
طرف مقابل ممکنه عمدی ایراد بگیره.
وقتی تو آرامش جواب بدی امتیاز روانی کامل نصیبت می شه.
۳. فروش
شاید بیشترین کاربرد تکنیک همینجاست.
۴. مدیریت تیم
وقتی اعضای تیم حس بشنیده شدن داشته باشن، اعتماد و همکاری خیلی بیشتر میشه.
مزایا و نقاط قوت تکنیک ماهی گندیده
✔ کنترل تنش
✔ افزایش اعتماد
✔ حرفه ای تر دیده شدن
✔ جلوگیری از درگیری
✔ راحتتر رسیدن به راه حل
معایب یا محدودیت ها
- اگه زیاد استفاده کنی، ممکنه بعضی ها فکر کنن همیشه کوتاه میای
- اجرای درستش برای آدمهای هیجانی اولش سخت تره
- نیاز به تمرین و صبر داره
جمع بندی
تکنیک ماهی گندیده، یه روش فوق العاده ساده اما در عین حال قدرتمنده.
یه جور مهارت ارتباطی که بهتون کمک می کنه تو سخت ترین گفتگوها هم کنترل اوضاع رو حفظ کنین.
این تکنیک بهتون یاد میده:
- آروم باشین
- اول تأیید کنین
- بعد فضا رو منطقی کنین
- و در نهایت مکالمه رو ببرین سمت نتیجه
به نظرم من هر کسی که با مشتری، تیم، مدیر، فروش یا حتی روابط شخصی سروکار داره، باید این تکنیک رو بلد باشه.
باور کنین فقط چند بار که استفادهاش کنین، متوجه میشین چقدر میتونه ارتباطاتتون رو حرفه ای تر، صمیمی تر و نتیجه محورتر کنه.
جهت مطالعه مقالات تخصصی و کاربردی در زمینه کسب و کار و رشد فردی و الهام گرفتن برای موفقیت های بیشتر، حتماً از بخش وبلاگ وب سایت امید حقشناس بازدید نمایید.
